ISO 9001 - 01 - iso 9001 şirketlere uygulanması hakkında notlar

ISO 9001-2000 Egitim notlari

2004 senesinde egitimini aldim sanirim
kalite standardında beklenen şartlar : mevzuata uygunluk, ihtiyaçları karşılayabilmek

Kurumda kalite yönetim sistemi (KYS) çalışmıyorsa, değiştirip revize edeceğiz.
Sistem etkileşimli olmalı
  • KYS'de hedefler vardır. bunlar şirketin hedefleridir:
    • Ne yapmak istiyorsun
    • Girilmek istenen yeni pazar veya yeni alan nedir? (pazar sadece iştigal alanı değil, bulıunduğun şehrin pazarı, ülke, uluslararası pazar : bu durumda hangi ülkenin hangi şehir olarak pazar.
  • ISO 9000
    • Neyin yapılabileceğini söyler, nasıl yapılacağını söylemez (dikte etmez)
    • Minimum şartları ihtiva eder
  • ISO 9004
    • özdeğerlendirmedir
Kalite çalışmasının sonucu tedarikçi, çalışan ve müşteri memnuniyetidir.

İlk ve her defasında amaçlar: ihtiyaca cevap vermek, kullanıma uygun olmak, beşeri ilişkileri iyileştiren bir unsur olmak.

Terimler

Kalite planlaması: hedeflere odaklı, zarar veren kaynaklar hariç diğer her kaynaklara odaklanmak

Kalite iyileştirmesi: sürekli iyileştirmeyi sağlamak, kalite şartlarını yerine getirmek ve bu yeteneği arrtırmak. -> Bu şirketin amacıdır, kalite sistemi de şirketin amacına hizmet ediyor

Etkinlik: Planlanan hususların gerçekleşme derecelerini artırmak amaçlanır. KYS ile bu amaçlara ne kadar yaklaştığımız ölçülür.

Verimlilik: Elde edilen sonuç ile kullanılan kaynak arasındaki ilişki aranır: sonuca ulaşmak için finansal kaynak, insan kaynağı malzeme kaynağını ne kadar verimli kullandık: Ne kadar sürede ne kadar para harcayarak, kaç kişiyle ve ne kadar malzeme kullanarak amaca ulaştık?

Proses: süreç. Input, output. Girdileri çıktılara dönüştüren birbiriyle ilgili ve etkileşimli faaliyetler takımıdır. (faaliyet - kurabiye yapmak için: ateş, malzeme, mutfak, insan)

İlgili taraf: çalışma ortamı, işin yapıldığı şartlar: proje yapıyorsak-> proje şartlarına uygun

Ürün/Hizmet : bir proses sonucudur

Müşteri Memnuniyeti: Müşteri yaptığım işleri nasıl algılıyor. Pembe hayal çizmek durumuna düşebiliriz.

Tedarikçi: Ürün sağlayan

Tasarım ve Geliştirme: ürettiğimiz ürünün veya hizmetin projelendirilmesi, ar&ge 'si 

Organizasyon: Düzenlenmiş sorumluluklar, yetkililer, 

Müşteri: Ürünü kabul eden

Müşteri memnuniyeti: Daimi şekilde diyalog halinde olacağımız zümredir. Amacımız:

  • Müşterinin taleplerini yerine getirmek
  • Veya daha fazlasını vermek
    • işçilikte
    • üründe
    • süre olarak

Kalite temininde aşamalar:

  • Proses kontrolü
  • Ürüm tasarımında: KYS, Toplam kalite yönetimi
  • Proses tasarımında :Muayene

Olgunluk seviyesi: hangi seviyedeyiz

Kalite yönetimi: Beşeri ilişkiler çok önemli

Hatalar

  • azami:
    • %2 insan
    • %98 sistem
  • asgari:
    • %15 insan
    • %85 sistem

Bu nasıl interprete edilir yazmamışım - pek bir mana veremedim

Liderler:

Kuruluşun amacını ve yönünü belirler. Ortam oluşturmayı sağlarlar (fiziki ortam: masa sandalye, şirket kültürü olarak ortam, davranışlar ile şirketteki mutluluğu sağlamak: çalışanı takdir, ve ödüllendirme, özel günler resmi ve dini bayramları düşünüp çalışanları kutlamak)

Ölçülebilirlik hedeflerin oluşturulmasını sağlar,

Yasal şartlara uygunluğu takip eder.

Çalışanların katılımı:

Çalışanlar bir ağacın dalı gibi (uçtaki bir işi yapan uygulayıcı) , şirketin esasından kopuk hissetmemeli, esas çalışmaya katkıda bulunan şirkete katkısı olan olarak kendini hissetmeli. Bunun için de ortam oluşturmak önemlidir. 

Proses

Çalışan da yönetici gibi kendi işim gibi çalışmalı, uygun kaynak ve faaliyet proses olarak yönetilmeli.

Müşteri memnuniyeti

Memnuniyet bilgileri izleme şartıdır

Kaynaklar

  • Eğitim etkin mi
  • Bilgi temini yeterli mi
  • Ehli insan istihdam ediliyor mu

Sistem Yaklaşımı

  • Belirlenmesi gerekir: 
    • deneyimlerime göre, ISO 9001 sistemi duvardaki bir çerçevede duran birşey yerine uygulanırsa sistem yaklaşımı oluyor. 
    • Bu konuda konuşulacak çok şey var, ama şirket sahibi konuşulacak tek kişi, 
      • çalışanlar ortak olarak bunu uygulamayı isteyip şirket sahibine bunu iletirse aynı sonuca ulaşılır
      • çalışanlar ayaklarına kurşun sıkarak, 
        • ISO 9001'in kendilerine zarar vereceğini
        • çalışma saatlerini arttıracağını
        • hiç bir işe yaramadığıı söylerler
        • Bunların hiç biri doğru değil. Ama çalışanlar ve şirket patronları bunu  bilmiyorlar. 
          • Çünkü Türkiye'deki hiç bir firma dünyada marka olamamış, 
          • uluslararası piyasada rekabetçi olmak gücü kendinde bulamamış ve istememiş. 
          • Buna göre çalışanlar böyle bir şeyi Türkiye'de hiç görmemişler. Dolayısıyla patron ve çalışanlar kendince haklı olarak, bu yalan dolan, böyle bir şey mümkün değil diyorlar. 
            • "kendince" kelimesi burada önemli = kendi bildikleri, gördükleri ve yaşadıkları kadarıyla.
  • Anlaşılması gerekir: 
    • ISO 9001'in 
      • ne olduğu
      • nasıl kurumda yerleştirildiği, nasıl kullanıldığı
      • niçin ISO 9001'in gerekli olduğu,
      • ne zaman ISO 9001'in kurulupö ne zaman kullanılabileceği, ne zamandan itibaren ISO 900'in işlemeye başladığını göreceğini
      • Nerede: ISO 9001'in kurumun hangi sınırında uygulanacağı ve hangi sınırında kullanımının biteceğini
      • Kurumda kimin ISO 9001'den sorumlu, ve ISO 9001'in kurumdaki kimleri etkilediği 
      • anlaşılması gerekir.
  • Yönetimi gerekir
    • Şirket kurucusundan en alt kullanıcıya kadar "herkesin ISO 9001'i yönettiğini" bilmesi gerekir. 
      • Ben ISO 9001'i şirketlere kurarken, en düşük memurlar, hatta orta kademeli memurlar bile bana şu ilginç şeyi söylüyorlardı: "biz ISO 9001'in sadece yöneticileri ilgilendiren bir şey olduğunu zannederdik" . Bu algı tabii ki yanlış, ISO 9001 öyle bir şey ki en alt çalışana kadar uzanır ve en alt çalışandan bile çokça beslenebilir. Yeterki beslenecek malzemeyi ona verin. Bunu şirketlere anlatmak bana hep zevk verdi.

Sürekli İyileştirme

 İşte bu madde ISO 9001'i besleyen ve kurumdaki herkesi ISO 9001'e dahil olmasını sağlayan maddedir. Bir şeyin iyilişmesi ancak herkesi mutlu eder ise mümkündür. 
Yoksa düşünün ki bir sistem kuruyorsunuz, ve sistem şirket yöneticileri çok mutlu ediyor ama alt çalışanlar bu sistemi hissetmedikleri için oldukları gibi kalıyorlar: yani mutsuz. Mutsuzlar, çünkü kurum gelişirse insanlar mutlu olur, kurum değişirse insanlar mutlu olur. ISO 9001 bunu yapan şeydir. 
Verilere dayalı karar verme. 
Etkili kararlar, veri ve bilgilendirme analizine bağlıdır.
Tedarikçiler konusunda; mal ve hizmet temin ettiğiniz yerlerden daha iyi hizmet vermesi için uğraşın.

Kalite politikası

  • Kurum içinde çalışma yapın, kalite politikası kurum içinde bilinmesi için bunun dağıtımını sağlayın: 
    • Soğuk dağıtım
      • panolar ile 
      • eposta ile
    • Sıcak dağıtım
      • toolbox toplantıları ile
  • Bütün dokümanların gözden geçirilmesini yapın
  • Kalite politikasının altına imza atılmasın. Sebebi kanaatimce şöyle: 
    • kalite politikası şirket yönetiminin sözü değil her çalışanın sözüdür. Buna göre şirket yönetimi haricinde diğer herkesin imzası olması gerekir
    • Fiilen işe giren çıkanlar ile bunun yönetimi zor olacağından boş bırakmayı önermişlerdir.

 Kalite Hedefleri

  • Hedefleri belirleyin
  • Hedeflerin takip tablosu olmalı
**********

Politika ve hedefleri belirlerken aşağıdaki matris kullanılacak

KonuSatınalmaSatışÜretim
Yüksek teknolojiXX
Sürekli iyileştirmeXXX
EğitimXXX

Proses oluşturma için tablo:

Proses noProses adımları
description
İlgili dokümanİlgili kayıt formusorumlu kişiEtkileşimProses kontrol
kriteri
KaynaklarKontrol
Yöntemi
Proses
parametresi
GirdiÇıktımüşterideki ilgili kişiTedarikçideki ilgili kişi
1Satış teknik bilgileri veri tabanının
satış personelince
satış esnasında kullanımı
KEK PRO1 TL1KYN 01, KYN 02IT personelleriIT birimi ile
FRM IT-1
formu aracılığıyla
xIT tarafından
ürün veri tabanında yayınlanması



-
her satış elemanının epostasına
gönderim ile
güncelleme duyurulması
Veri tabanının ekran görüntüsütüm alıcı adaylarıAna merkez bayii
2-------XXXXX
3-------XXXXX
4-------XXXXX
5-------XXXXX
6-------XXXXX
7-------XXXXX

Hedef Planlaması

  • İlk önce yapılacaklar:
    • 4.1 proses yaklaşımı yap: PUKO . Ve bunu sürekli yap
    • PUKO - işlemleri prosesi parçalara böl ve yönet
    • Her faaliyet proses parçası olmayabilir
      • proses: katma değer sağlayan faaliyettir
  • İkinci aşamada yapılacaklar
    • yapılan değişim sisteme zarar vermediğine dair kontrol yapılması

Sorumluluk ve Yetki

Şu ifade eğitimde telafuz edildi: 

"Kamuda ve özelde, sorumluluk vardır ama yetki yoktur ya da yetki yukarıdadır"

Türkiye'deki kamu ve özel kuruluşlar ile iş güç sebebiyle etkileşimlerim oldu. Bu ifade sorumluluktan kaçmayı ifade ediyor. Kamuda ve özelde bir sorun ortaya çıktığında, memurlar kovulma korkusu veya adli takip gibi sıkıntılara düşmemek için sorumluluk almaktan, inisyatif kullanmaktan kaçarlar. Sorunlar çözülmez ve hatta derinleşir, senelerce sorunlar devam eder. Halk ise bu sorunlara alışmaktan başka çaresi yoktur. ISO 9001 işte bunu kırmayı amaçlar. 

Yukarıdaki husus Türk kamu kuruluşlarının, şirketlerinin, vakıflarının, derneklerinin dünya çapındaki imajını etkileyecek bir husustur. İyi yapılan şeyin pozitif etkisi olur, kötü yapılanın kötü etkisi olur. 

Tüm sektörlere ve tüm ülkelerin analizinde bu hususlar kullanılabilir. Çok etkili bir göstergedir. 

İyi yapılırsa, İmaj sağlar reklam malzemesi olur, kötü yapılırsa rakiplere çok önemli kozlar verilmiş olur. 

ISO 9001 KYS'nin bunu çözme şekli, eğitim kitaplarının daha ilk başlarında anlatılır: eski tip yönetimlerde bir kusur olduğunda bir suçlu aranır, ISO 9001 ile modernleşmiş yönetimlerde sorun daha oluşmadan önlemler alınır, kazaen önlemlere rağmen oluştuysa bunun sistem olarak düzeltilmesine gidilir. ISO 9001 de kusur kişide değil sistemdedir ve buna göre de sistem hep iyileştirilmelidir (iyileştirme kelimesi yukarıda da belirtilen bir madde). 

Sorumluluk ve Yetki KYS'de tanımlanan bir şekildir. Bunlara dair görev tanımları ve göreve dair prosedürler KYS de tanımlanan şeylerdir. Burada en önemli şey, kurumda hangi konumda çalışırsa çalışsın, her kişinin KYS'deki kusurları eksiklikleri söyleyebilme yetkisine sahip olmasıdır. Buna göre ISO 9001 klasik yönetimde sadece şirket müdürlerina ait olan yetkileri en aşağıya kadar dağıtmasıdır. 

Buna dair şu örneği verelim: gazetelerde pek çok defa okuduğumuz şu hikayeler vardır; "hademesi veya çaycısı olduğu kurumun bugün başına geçti". Demek ki ISO 9001 Yetkileri aşağıya kadar indirirken yanlış yapmıyor. 

Yönetim Gözden Geçirme

Bu toplantının, yılda en az bir kere yapılması zorunludur. Bu toplantıda üst yönetim sistemi gözden geçirir. Daha detaylı olarak şunlar irdelenir:

  • sistem kalite politikası
  • KYS hedefleri
  • kayıtların kontrolü
Not: sistem yeni kurulmuşsa, bu toplantı senede 3-4 defa yapılması daha iyi olur. 

Deneyimlerimde, şirket yöneticileri, aşırı iş yoğunluklarında bu toplantıyı bir külfet gereksiz bir ağırlık olarak görür. Bu görüşleri elbette ki yanlıştır. 
Çünkü esasen ISO 9001'in amacı şirket yöneticisinde dahi bir iş yükü çok ağırsa bunu azaltmayı amaçlar; iş bir yük değil, çözülebilecek bir sisteme dönüşmeli. Hammal gibi bir işte çalışmak, yönetici dahi olsa, şirketin ağır bir kusurunu gösterir. Bu saatli bombadır, bir zaman sonra patlayacak ve şirketin kapanmasına kadar götürebilecek bir şeydir. İş bir yük, bir zorluk olmamalı, çalışanların ve eçevredeki her bir kişi ve kuruluşun hayatlarını kolaylaştırıp, mutlu etmelidir. 

Şunu düşünün: Türkiye neden hep bu ISO 9001'i kendi bünyesinde mükemmel kurmuş olan şirketlerin ülkeye gelmesini istiyor. Aklınızda içecek markasından hamburger markasına, kahve markesından el aletleri üreten markaları kadar her şirketi canlandırın. Bu şirketler ISO9001 sistemi ile kendi içinde ve etraftaki her kişi ve kuruluşa kolaylık ve mutluluk sağlıyorlar, onların geldiği yer gelişiyor. Bu şirketler bu sebeple çok takdir topluyorlar. Yani işin sırrı "yabancı marka" olmakta değil kalite yönetim sistemine sadakatle bağlılıkta saklıdır.   

Buna göre her kurumun yöneticisi KYS'nin gerekliliği olan herşeye zaman ayırmalı hatta bunu birinci öncelik olarak yerleştirmelidir. Para kazanmak işin başı ise, bunu sağlayan da ISO 9001 kalite yönetim sistemidir. KYS'ye zaman ayırmayan kurum yöneticisi işyerinin iflasını da önemsemiyor demektir.

İnsan Kaynakları

KYS'de kaynaklar diye bahseden bir bölüm vardır. İnsan bir personel değil bir kaynaktır, bir çölde su bulunca "kaynak buldum" denir ya, insan da böyledir. İnsan değerli bir kaynaktır, bu kaynağı bir sistem içinde sistemi ileriye götürecek bir parça olarak kullanmak için, o kaynağa ihtiyacı olan şeyleri vermek çok önemlidir. Bunun başında eğitim gelir. KYS de 6.2.2 maddesi buna değinmektedir

Eğitim için:

  • talepler alınmalı
  • değerlendirmeler yapılmalı
    • eğitim masrafı, 
    • eğitimin kuruma kısa veya uzun vadede yararı,
    • eğitimdeki kısa vadede aciliyet olarak görülenlerin tespiti, hedeflere göre değerlendirme
    • vs...
  • Taleplerin planlanması
    • hangi eğitim ne zaman kaç kişiye / hangi bölümdekilere verilecek
  • Eğtim sonrası değerlendirme: 
    • kaç kişi eğitimi aldı
    • iş yapılırken performans kriterlerinde değişimler gerçekleşti mi
    • eğitimde alınanların işe uygulanması gerçekleşti mi
    • ISO 9001 KYS'de eğitim sonrası değiştirmeler, eklemeler ve bazı işlemlerin iptali gerçekleşti mi
      • bu efficiency göz önüne alınarak yapılmalı: biz bu işi daha iyi nasıl yaparız ki 
        • daha çok kazanalım. 
        • daha çok müşteri memnuniyeti toplayalım, 
        • maliyetleri daha da azaltalım 
        • vs...

KYS madde 7 - Ürün gerçekleştirme

  • P - Planla
    • 4,5 ve 6. maddeler
  • U - Uygula
    • 7. madde
  • K - Kontrol et
    • 7,6 ve 8. maddeler
  • O - Önlem al
    • 8. madde

Kalite Planı = yapılan işlemler

  1. Kim 
  2. Ne yapar
  3. Nereye kaydeder
  4. Ne kadar zamanda bir yapar 

Bu madde proses ile yakından alakalı bir maddedir. Proses yaklaşımı zaten her bir kısım için 5N1K sorusunu sorar. Planlama da budur

Proses noPlan adımlarıKas 2007Ara '07Oca '07sorumlu kişi
1Piyasa araştırması X


-


----Ahmet
2Bilgi toplamaXXSemra
3Personel seçimiX
4Üretim Makinası seçimiX
5Üretim yeri seçimiX
6MEvzuat, standartlar araştırmasıX
7Tasarım gözden geçirmesi
Tasarım yapmaya iten nedenler
XX
8Tasarım girdileriX
9Tasarım çıktıları
-Bana ne faydası var
XX
10Tasarım doğrulaması
X
11Tasarım doğrulaması / geçerli kılınması
-Çıktılar girdileri doğruluyor mu?
XX
12İmalat
X
13PrototipX
14Seri İmalatX
15SatışX 

Satınalma

Seçme

100'lerce firma arasından bir firma seçiyoruz. Sorulacak sorular:

  • ISO 9001 belgeli mi
  • Kaç senelik firma

Değerlendirme

Firmayı seçtikten sonra her elişverişimizde firmayı değerlendiriyoruz. Örnek değerlendirme:

  • 100 ürün gönderdi, 20'si bozuk çıktı
  • istenen miktarda gönderdi
  • zamanında gönderdi
  • uygun, seçtiğimiz malı gönderdi

Satınalma kontrolü ambarda yapılabilir. Fiziki değerlendirmedir

Madde 7.5 Üretim kontrolü

Madde 7.5.2 Çıktıyı doğrulayamıyorsanız:

  • üretim prosesini geçerli kılmak lazım
  • proses doğru mu? Onayla
  • Teçhizat ve personel uygun mu
  • Metod belirle
  • Kayıt tut
  • tekrar bu işi doğrula

Madde 7.5.3 Belirleme ve izlenebilirlik

Belirleme : tanımlama

  • Ambalajıyla tanımlama: bu bir kalem
  • Yarı mamülleri ile tanımlama
  • Alanlarla tanımlayabilirsin
  • Malzeme geldiği yere göre tanımlayabilirsin
    • hangi tedarikçiden alındı
    • Elektrod nereden gelmiş

Kalibrasyon

  • Kalibrasyonu kendimiz yapacaksak
    • kalibrasyon eğitimi almalıyız
      • genel eğitim
      • cihaz başı eğitim
    • kalibrasyon için mekan ayarlanacak ve ortam oluşturulacak
    • kalibratör, etalon: bunun da kalibrasyonu periyodik olarak yapılmalı
      • metodlar veya standartlar uygulancak
    • Kayıt
    • kendi yapan şirket bu yatırımı 3 yılda amorti edebilir
  • Dışarıdan yapılması durumunda
    • TÜRKAK - tüm belgelendirme/ sertifikasyonu onaylayan kuruluş
    • TÜRKAK'tan akredite edilmiş kuruluşlardan destek almak (TSE akredite)
    • TÜRKAK kuruluşun her hizmetini akredite etmemiş olabilir
      • Örn: basınç için akredite
      • kütle için akredite değil
    • Düzgün laboratuar olması zorunlu
      • belirsizlik hesap edip gönderebilir: belirsizlik raporu
      • belirsizliği belirleyen 61 faktör var

Madde 8 Ölçme Analiz İyileştirme

 belirli bir notum yok

Proses sırasını belirlemek

  • Şunları belirle
    • Ana süreç
    • alt süreç
      • paketleme
      • istifleme
      • nakliye
    • Kontrol etmek
      • kontrol etkin mi
      • metodlar nedir
      • kriterler nedir
    • İşi yaparken
      • kaynaklar
      • bilgi
        • talimatlar: ağır yük kaldırma talimatı
        • proses
    • Proses izleme
      • anket
    • Planlanmış sonuçları başarmak
    • Dış kaynaklı proses
    • Kaynak
      • oyun bittiğinde şah ile piyon aynı kutuya konulur
    • Bir yerin girdisi başka yerin çıktısı oluyor
    • Dış kaynaklı dokümanllar
      • uymak zorunda olduğumuz ve değiştiremediğimiz dokümanlardır
        • Sözleşme
        • Müşteri şartları
        • Müşteri çizimleri
        • Yönetmelik
        • Bakanlık talimatları
    • Dokümanlar
      • kayıtlar ile ilgili kontrol listesi oluşturmalıyız
      • arşiv imha yönetmeliği hazırlanmalı
      • Güncel doküman listesi: revizyon tarihleri olması yararlı olur
      • dış kaynaklı doküman listesi

Arşiv ve imha çizelgesi örneği:

Kayıt AdıBirimde saklama süresiArşivde saklama süresi
Yönetim gözden geçirme2 yıl1 yıl
Kalibrasyon1 yıl5 yıl

Kalite dokümanları hakkında:

Kim hangi kısımın gelişmesi için ilgilenmeli:

PolitikaÜst yönetim
Hedef
KEKOrta yönetim
Prosedürler
Yönetmelik, Yönerge, Proses, TalimatMemurlar
Destek dokümanları



Benim ekleyeceğim madde:

ISO 9001'i kurumu/organizasyonu/işletmeyi/vakıfı/derneği geliştiren bir şeydir. Onu dünyada dahi rekabetçi yapacak hale getiren şeydir. Bu gelişme ve böyle bir geleceğe ulaşılabileceğinini kurum içinde anlatan kalite yönetim temsilcisidir. 
  • Yani Kalite sistemi kurulmasının başlaması, şirket yönetiminin kalite yönetim sistemini kurmaya ilk önce niyet etmesi ile başlar
  • Ardından kalite yönetim temsilcisinin çalışmasıyla, dirayetli olmasıyla, aklını ve gücünü işe koymasıyla devam eder. Bıunun için Kalite Yönetim temsilcisinin muhakkak ISO9001'e hakim olması ve nelere kadir olduğuna inanması şarttır.
  • Bakın burada bilgiden önce içten gelen bir güce de dokunuyorum: ISO 9001'in gerçekleşmesini arzulamak, onu sevmek, onun gerçekleşmesini kurulmasını istemek, onun takip edilmesi için sürekli olarak ona bağlı kalmayı istemek için dirayetkli olmak, etraftaki insanların da ISO 9001'i anlaması ve sevmesi için bilgili araştırıcı kişiliğimizle etkili olmak. 
  • ISO 9001 çok ciddi bir kurum görevidir. Kurumun ilk görevidir, işi almadan önceki kendi kendine karşı olan görevidir. Kendi içinde kuvvetli olmayan kurum, müşterisine satıcısına kendini nasıl benimsetebilir ki? Sizi hiç tanımayan kişilere siz kendinizi ne ile tanıtabilirsiniz ki? ISO 9001 kurumun reklamıdır, imajıdır her şeyidir.
    • Bunu kurduğum bir şirkette, bizi hiç tanımayan bir şirkete sadece ISO 9001 sisteminin bir parçasını kullanarak mesaj yazmıştım. Karşılığında bizi tanımayan şirketteki temsicinin takdir mesajını almıştım.
  • İşte ISO 9001 bu sebeple kurumun kuruluşundan sonra kendi kendine gerçekleştirmesi gerekn ilk görevidir.
  • Bu görevi yerine getirmeyen kurum bir ayağı aksak şekilde koşar gibidir.  
  • ve ne olursa olsun bunun kurulmasına devem etmekte istikrarlı davranması il 
Dikkatinizi çekerim ki "başlar" dedim. Yani kalite yönetim temsilcisi bu işte superstar değildir, süperstar şirketteki her çalışanın toplamıdır. 

Yani şu sözü anlatmaya çalışıyorum, "1+1=3'tür". Çünkü:
  • 1+1=2 dir çünkü "birliktir". 
  • Ama bu birlik ile bu toplama +1 daha eklenir çünkü beraber olmak "ekstra güç" katar.

----------------------------

Örnek çalışmalar

Kalite politikamız

Örnek 1 

Sektörümüzde kalıcı, yenilikçi rekabetçi olmak. Müşterilerimizle sürekli diyalog içerisinde olup onların istek ve taleplerini yerine getirebilmek

Üretimdeki kayıpları ve hataları sıfır'a indirmek, verimliliği arttırmak, sürekli geliştirmek, iyileştirmek.

İş sağlığı ve güvenliği konusunda sıfır iş kazasını beniömsemek, çalışanların katılımcı olduğu eğitimlerinin ve gelişmelerinin sağlandığı bir ortam yaratmak.

Çevreye duyarlı olmak, bütün ürün ve hizmetlerimizde kalite yönetim sistemi şartlarını koşulsuz yerine getirmek 

Örnek 1 eleştirisi

  • Hocanın yaptığı eleştirileri hatırlamıyorum ama bunun mükemmel olmadığını söyleyebilirim
  • Yorumum: ISO 9001 standardı ile şirket politikası yazılması iş sağlığı ve güvenliği ve çevre duyarlılığı standardı ile karıştırılmamalıdır. 

Örnek 1 - Hedef

Kalite Hedeflerimiz;

  • 2006 yılında üretim tesisimizde gerçekleşen %1.4 hız oranını %1'e indirmek
  • 2006 kişi başı üretimi 60 t/kişi olarak gerçekleşmiştir. 2007 yılında kişi başı üretimi 75 t/kişi olarak gerçekleştirmek
  • 2006 yılında gerçekleşen 
    • elektrik ve su sarfiyatını %5 oranında azaltmak
    • iletişim, toplam kalite yönetimi, İSG eğitimlerini personelin %80'ine vermek
    • 4300 t üretimi 2007'de 6000'e çıkarmak
    • 8 saat olan kişi başı eğitimleri, kişi başı 10 saate çıkarmak
    • %70 olan müşteri memnuniyetini 2007'de % 85'e çıkarmak

Örnek 1 - Hedef eleştirisi

Hedefler çok genel kalmış, yıl içinde bu hedeflere ne kadar yaklaşıldığı ölçülmek istendiğinde nasıl ölçülecek. Esasen 2006 diye verilmiş rakkamların gerçekliği bile çok şüphe götürür. Böyle bir analize ulaşmak için küçük şirketin kendi personeli ile çıkarması mümkün değil. Hedefler her zaman ölçülebilir olmalı

Örnek 2 - Şirket Politikası

Kalite politikası: KYS şartlarına uymak ve geliştirmek. Müşterilerimizin ve çalışanlarımızın memnuniyetini karşılayabilmek. Buna ulaşmak içinde kaliteden ödün vermeden üretim yapmak.

Örnek 2 - Şirket Politikası eleştirisi

Verilen hiçbir politika yok, 

Örnek 2 - Hedef

  • 2008 yılı içerisinde ürün çeşitliliğimizi 10 dan 20 ye çıkarmak
  • Kişi başı eğitim saatini 40'dan, 50'ye çıkarmak
  • Müşteri memnuniyetini %90'dan %100' çıkarmak
  • Fabrika çalışanların çalışma koşullarını iyileştirmek
  • Dünya piyasasındaki yerimizi korumak ve geliştirmek

Örnek 2 - Hedef eleştirisi

Eğitim hedefleri ölçülebilir olmasına rağmen, daha spesifik söylem ölçmeyi kolaylaştırır

Verilen pek çok hedef ölçülebilir kriterler içine sokulmamış  

Örnek 2 - Şirket Politikası

Tüketiciye ve milli ekonomiye fayda sağlayacak şekilde, nitelikli personel ile ürünlerimizi hazırlamak. Ulusal ve uluslararası pazarlarda söz sahibi olmak

Yürürlükteki mevzuat ve standartların güncelliğini takip etmek, hizmet vermek ve üretimimizi sürekli geliştirmek.

Tüketici istek ve ihtiyaçlarını her zaman ön planda tutmak, sürekli iyileştirme ve KYS ye uygun üretim yapmak. Böylece müşteri memnuniyetini sağlamaktır

Örnek 2 - Şirket Politikası eleştirisi

Bu da o kadar geniş kapsamlı ki, şirketin bu politikayı hedefler ile tutturması hayal olur. 

Şirket politikası şirketin ve pazarın gerçeklerini unutmadan oluşturulmalı, bunu okuyan personel, müşteri ve tedarikçiye gerçekçi gelmeli.

Örnek 2 - Hedef 

  • Hatalı ürün yüzdesini %3'den %2'ye düşürmek
  • Personel memnuniyetini %80'den %85' çıkarmak
  • Aylık personel öneri kutusundaki, öneri sayısını 10'dan 25'e çıkarmak
  • Yıllık ciroyu 3 milyon'dan 5 milyona çıkarmak
  • Satışları kampanyalarla desteklemek
  • Personel yıllık 32 saat eğitimi, 40 saate çıkarmak
  • Ürüm reklam ve kampanya adedini 2'den 3'e çıkarmak

Örnek 2 - Hedef eleştirisi

Hedefler çok geniş, kontrolü nerdeyse imkansız. 
Hedefler şirket yönetimine hitap edecek bir sebep sonuç ilişkisi içermiyor: neden kapmayaları çoğaltalım ki? 
Bazı konularda daha spesifik tanımlara gidilmiş ama genel olarak bu da yetersiz.

Kendinizi duyurun

ISO 9001 hakkında benim etrafımda yazdığım mesajlardan en sonuncusu

Selam arkadaşlar, (31 agu 2010 da yazdim)

2 sene gibi uzun bir aradan sonra tekrar birşeyler yazmaya karar verdim buraya. Aslında 1 senedir yazmam gereken şeydi bunlar ama kısmet bugüneymiş.

Kalite ile ilgili heyecanlı gelişmeler az sonra!!!

<<< Reklam başlangıç>>>
Bu arada kendi hasbel kader home office şirketimi kurmuş olduğumdan dolayıda bu aksaklık oldu. Şimde kendi işlerimde kalite sistemini kurmaya çalışıyorum. Yaptığım işler ne diye sorarsanız müşteri ne isterse desem doğru olur ya kalite ya yazılım geliştirme yada yeni eğitimini tamamladığım mimari proje 3d çizimleri üretmek.
<<<Reklam bitiş>>>


Kalite denetimlerini yaparken denetim ile ilgili sorduğum soruların "gereksizliği"  veya "tespit etme" konusunda yoksunluğu üzerine 2 defa dış denetimde bilgilendirme almıştım.
En nihayet ikinci dış denetimde bunu açıklama inceliğini gösteren denetçimiz soruların nasıl olması gerektiğini şöyle açıklamıştır:

  1. Şirket ilk defa kalite belgesi almak için ilk defa iç denetime girmiş ise sorulacak sorular şunlar olabilir:
    1. Kalite el kitabınız var mı? şu veya bu prosedürünüz var mı? prosedür eğitimleri verilmiş mi vs vs..
    2. Bu sorulara dış denetimde şirket ilk belge alması dolayısıyla tolere ediliyor. Uygunsuzluk verilmesede bu soruların iyileştirilmesi isteniyor.
  2. Şirket her ne zaman olursa olsun ikinci iç denetimini yapıyorsa sorular şu şekilde olması önem kazanıyor : 5 N 1 K soruları:
    1. Kim
    2. Ne
    3. Nerede
    4. Ne zaman
    5. Nasıl
    6. Niçin
  3. Basit görünen sorular bunlar ama içini deşince nedense ilk denemelerimde hep soruları oluşturmakda güçlüklerle karşılaşıyordum.Bunun sebebide biraz zamanla ortaya çıktı. Aslında sadece bu beş soruyla sorulacak sorular sonsuz olması karşımdaki asıl sorunmuş.
  4. Sadece bu 5 soru kombinasyonu ile kalite konusunda her bölüm ve işlemde iyileştirmeye gitmenin gerçek yollarının açmak mümkün olduğu biraz pratikle ortaya çıktı.
  5. Örnek: bir inşaat firmasının ambar denetimi için aşağıdaki soruları geliştirdim:
1.     Depoda kalite süreçlerin her aşamasında sorumlular kim
a.     I aşama : mal tesliminden kim sorumlu ve doldurduğu form hangisi
b.     II aşama: mal depo içinde yerleştirilmesinden kim sorumlu ve doldurduğu form:
c.      III aşama: malın depoda saklama koşullarını kontrol eden kim ve doldurduğu form
d.     IV aşama: malın depodan çıkarılmasında sorumlu kim ve doldurduğu form
2.     Kalite depoda neleri kapsamaktadır: ne yapılıyor
a.     Giren çıkan ve saklanan ürünlerde hasar veya eksiklik tespiti yapılıyor mu? Kayıtları tutuluyor mu
b.     Giriş çıkışa ve stokda saklamaya yardımcı alet, malzeme ve ekipmanların (Güvenlik cihazları, forklift, Bilgisiyar donanımı, doğalgaz ısınmalı katolik soba , ISIMAK markalı makina)
                                                                                                                i.     hasar ve eksiklik tespiti
                                                                                                               ii.     hasar veya eksik olması durumunda ihtiyaç belirlemesi,
                                                                                                              iii.     satınalma sonrası teslim alınması,
                                                                                                             iv.     eksiklik veya hasarlı malzeme ile değiştirilmesi tespitlerinin tutulduğu kayıtlar nelerdir
c.      Saklama koşullarını bozacak dış etkenlerin kontrolleri yapılıyor mu bunun için tutulan kayıtlar neler?
    1. Örnek analizi:
                                                    i.     Her soruda objektif delil aramayı düzenli bir işlemde koydum
                                                  ii.     Depodaki işlemler bir proses olarak ele aldım:
1.     Malzeme kamyonla ambara getirilmesi
2.     Ambar kapısından forkliftlerle alınması ve stoklama alanına kadar götürülmesi ve konulması
3.     Stoklama alanında malzemenin durması (raf ambalaj sağlamlığı) / saklanması (çalınma) / korunması (iklimlendirme havalandırma)
4.     Depodan malzemenin forkliftlerle alınıp çıkarılması
                                                iii.     Her bir prosesde yukarıdaki 5 N 1 K soruyu soruyorum. Ama her bir tane için bile sorulacak soru sayısı çok fazla olabilir:
1.     Kim ambara getiriyor
2.     Kim teslim alıyor
3.     Kim rafa yerleştiriyor
4.     Kim ürünün stok durumunu kontrol ediyor
5.     Kim  ürünün stokta azalması durumunda tekrar siparişini veriyor
6.     Kim ürünün rafta bozulup bozulmadığı kontrolünü yapıyor
7.     Kim ürünün rafta çalınma olup olmadığını kontrol ediyor (gece bekçisi tutanakları)
8.     Kim bu kayıtları saklıyor
9.     Kim bu kayıtları arşivliyor
10.  Kim bu kayıtları imha ediyor
                                                iv.     Burada aslında genel bir “kim sorumlu bu işlerden” sorusu yerine bu soru parçalanıp ayrı ayrı sorumlular belirlenmesi sağlanıyor.
                                                  v.     Bu sorulardan çıkarılacak bir diğer sonuç
1.     detaylı bir araştırma yapılması detaylı bir tetkikle mümkün olduğudur.
2.     Ancak bu kadar detaylı bir sorgulama tek seferde yapılması yorucu olacaktır.
3.     Ama sorular çok fazla bunları sormasakda olur denemez! Şirkette bir mal mülk kaybı yaşanıyorsa bu sorulardan eleme yapmakda bir o kadarda şirketin temellerine darbe vurmak anlamına gelir.
4.     Sorular tek seferde sorulması zaman alıyorsa sorular grup olarak ayrılır.Bir senede bir kaç tetkik yapılır ve her tetkikde ayrı grup sorular sorulur.
                                                vi.     Bu kadar çok iç tetkikte oluşabilecek sıkıntıları tahmin ediyorum.  Zaten bir tane yapılırken bile sıkıntı oluyor ya. Ama buna karşılık sonuçların analizi ile elde edilecek avantajlar sanırım yadsınamaz:
1.     performans değerlendirme ölçütleri değiştirilmesi sağlanabilir.
2.     Önleyici faaliyetler oluşturulabilir

Burada devre arası diyebilirim. Son geçirdiğim dış denetimde elde ettiğim bilgilerin bir kısmıydı bunlar. Ama bir ikinci kısım daha var ve onuda bir sonraki seferde aktarabilirim.


<<< Reklam başlangıç>>>
Bu anlattıklarım karmaşık ve uzay mühendisliği gibi gelmiş olabilir sizlere, sakın korkmayın sizlere bir alo kadar yakınım, ama unutmayın bende bir işletme olarak hizmet verdiğimden bu yardımlarımı bir iki bira ısmarlayarak geçiştirmeniz zor hatta mümkün olmayabilir, çünkü teklif yazarken, teklif tutarını bira fıçısı olarak değil TL olarak yazıyorum. Ama olaki beni özlediniz ya illaki bir bira ile bunu konuşalım, seni sarhoş edip zaten bulbul gibi şakımanı sağlarız derseniz o zaman bilin ki ben sarhoş olana kadar çok uğraşırsınız.

Bu da ne biçim reklam derseniz işte ne yapayım kaliteli reklam için bana bir iyileştirme yazın J
<<<Reklam bitiş>>>

Hepinize sevgi ve saygılarımla
I

Comments

Popular Posts